Λίγα λόγια απ’ την παρουσίαση του βιβλίου του αείμνηστου Φίλιππου Λάζαρη με τίτλο «Μια φορά και έναν καιρό ….» που έγινε το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010

  

  Το Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Σχολικού Κέντρου Σφακιωτών στα Λαζαράτα έγινε από τον Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Σφακιωτών «Ο ΦΩΤΕΙΝΟΣ» η παρουσίαση του βιβλίου του αείμνηστου Φίλιππου Λάζαρη, με τίτλο «Μια φορά και έναν καιρό…..».
Στη διάρκεια της εκδήλωσης για το βιβλίο μίλησαν   ο Διευθυντής Ερευνών του ΕΙΕ Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης και ο φιλόλογος Δημήτρης Τσερές .

Ο κ Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης΄μεταξύ των άλλων είπε ότι η παρουσίαση ενός βιβλίου, όπως αυτό που έχουμε την τιμή να παρουσιάζουμε, είναι ώρα χαράς για τους ανθρώπους που συγκεντρώνονται να δουν το βιβλίο που αργότερα θα διαβάσουν, για να τιμήσουν τον συγγραφέα και τους συντελεστές της έκδοσης και ν’ ακούσουν τους εισηγητές της εκδήλωσης να μιλούν επαινώντας το βιβλίο αλλά κυρίως να παρουσιάζουν τα βιογραφικά του συγγραφέα, την ετοιμασία, τις ατομικές, τις κοινωνικές και τις μορφωτικές του προϋποθέσεις που τον οδήγησαν στη σύλληψη και στην έκφραση των δικών του απόψεων και αισθημάτων στα κείμενά του, που σε κάποιο μέτρο εκφράζουν τα κοινά αισθήματα της κοινωνίας των ανθρώπων στην οποία έζησε και μοιράστηκε τις χαρές και τις λύπες, τις ελπίδες και τους φόβους για το σήμερα και το αύριο, με το παρελθόν να έχει επάνω του τα δικά του δικαιώματα και ακόμη τις στοχαστικές ή τις επίπονες προσαρμογές για την αντιμετώπιση των αργών ή των βίαιων αλλαγών, που φέρνουν οι εξελίξεις στον κόσμο αλλά και στη μικρή πατρίδα, με αποτέλεσμα να δοκιμάζονται οι ατομικές αντοχές και οι ανθρώπινες και κοινωνικές σχέσεις και να οξύνονται οι πολιτικές, οι κοινωνικές και οικονομικές διαφορές. Όταν το βιβλίο είναι λογοτεχνικό, όπως αυτό που παρουσιάζουμε απόψε, υπάρχει στο κέντρο του η προσωπική, ψυχική περιπέτεια του συγγραφέα, που άλλοτε σκεπασμένα και άλλοτε φανερά, παρουσιάζει τους αναβαθμούς του δράματος της ανθρώπινης ύπαρξης: από τη χαρά ως τον σπαραγμό, από την απογοήτευση ως την ελπίδα, του νικημένου και του νικητή στις μάχες που τον κάλεσαν να δώσει η συνείδησή του και οι επιδιώξεις του ή του επέβαλαν οι προκλήσεις της συγκυρίας στο διάβα της ζωής.

            Πολλά από αυτά καθένας μας μπορεί να τα αναζητήσει και να τα συναντήσει στο βιβλίο του Φίλιππου Λάζαρη και να χαρεί το λογοτεχνικό ταξίδι του, που θέλησε στα ώριμα χρόνια του, να το δέσει όλο και περισσότερο με τα ιστορικά και τα λαογραφικά του χωριού του, καθώς αναπολούσε τα χρόνια της παιδικής και της νεανικής του ελευθερίας και έβλεπε τον τρόπο της ζωής που έζησε να απειλείται με εξαφάνιση από τις μεγάλες αλλαγές και ανατροπές που έφερε το μεταπολεμικό δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.

Ο φιλόλογος Δημήτρης Τσερές είπε: Όταν ο Δήμαρχος Σφακιωτών και παλιός μαθητής μου Γιώργος Κούρτης μου έδωσε, πριν από 10 μήνες ένα φάκελο με χαρτιά και ένα cd rom και μου ζήτησε να «φτιάξω» απ’ αυτά ένα βιβλίο, τα «άπαντα» να πούμε του ΦΛ, είναι αλήθεια ότι, στην αρχή, η οίηση της ηλικίας με οδηγούσε να σκεφτώ: «Εδώ καράβια πνίγονται...». Από την άλλη όμως αντίρροπη η φρόνηση της ηλικίας ισορροπούσε τα πράγματα: «ας δούμε πρώτα....». Παρεμπιπτόντως: τον ΦΛ δεν τον είχα γνωρίσει ούτε τον είχα δει ποτέ εξ όψεως. Εξ άλλου ήλπιζα ότι ο κόπος θα είμαι μικρός και ο χρόνος σύντομος.

Τα πράγματα όμως εξελίχτηκαν διαφορετικά. Διαβάζοντας τη φωτοτυπημένη συλλογή του Μια φορά κι έναν καιρό...(ένα κολλάζ των κειμένων που είχε δημοσιεύσει στις λευκαδίτικες εφημερίδες) σχημάτισα την εντύπωση ότι βρίσκομαι μπροστά σε έναν τοπικό λόγιο περιορισμένου διαμετρήματος που κινούνταν στα ρηχά νερά ενός ανυποψίαστου λαογραφισμού. Τα λάθη που είχαν παρεισφρύσει και η ακαλαίσθητη εκτύπωση μου επέτειναν την αρχική εντύπωση. Μερικά πράγματα όμως στα κείμενά του μου δημιουργούσαν την υπόνοια ότι αυτός ο ερασιτέχνης γραφιάς διέθετε κάτι περισσότερο από την ευγενή αλλά κοινότοπη επιθυμία να μιλήσει για τον τόπο του.

 Η έκδοση του βιβλίου και η σημερινή εκδήλωση ας είναι το αντίδωρο γι’ αυτό το ταξίδι που μας προσφέρει. Ο «μπαρμπα-Φλίππος» πρόσφερε στον τόπο του και στους ανθρώπους του το σώμα των γραπτών του - μια προσφορά από καρδιάς και από το υστέρημά του. Ας αφήσουμε, λοιπόν, τη φωνή του βιβλίου του να ενωθεί με τη φωνή των χωμάτων της γενέθλιας γης και ας παρακάμψουμε τον κίνδυνο των κενών λόγων περί σωτηρίας της εθνικής ταυτότητας, περί διάσωσης της παράδοσης από μυστικές συνωμοσίες και τα συναφή. Η αυτογνωσία των ατόμων και των κοινωνιών έρχεται από παράδρομους κρυφούς και σιωπηλούς. Και τη μυστική φωνή της την ακούν όσοι σιωπούν ταπεινά  και ακουρμένονται προσεκτικά. Ας σιωπήσουμε για να την ακούσουμε κι εμείς μέσα από τα γραπτά του ΦΛ.